معنی آه سوزناک

انین, نین

آه

ناوک آه

جانسوز

سوزناک. (ص مرکب) سوزنده. دارای سوزش. (ناظم الاطباء). || خشک. گداخته: و بهر زمین که خون هابیل چکید سوزناک باشد وتا قیامت گیاه از آن زمین نروید. (قصص الانبیاء). و بعضی [از خاک] سوزناک است. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی). || سوزان. تفته. محزون. غمناک:
قول مطبوع از درون سوزناک آید که عود
چون همی سوزدجهان از وی معطر می شود.
سعدی.
سوزناک افتاده چون پروانه ام در پای تو
خود نمی سوزد دلت چون شمع بر بالین من.
سعدی.
|| حزین و حزن آور. (ناظم الاطباء):
شعرمن زآن سوزناک آمد که غم
خاطر گوهرفشانم سوخته ست.
خاقانی.
نوحه گر گوید حدیث سوزناک
لیک کو سوز دل و دامان چاک.
مولوی.
عجبت نیاید از من سخنان سوزناکم
عجب است اگر نسوزم چو بر آتشم نشانی.
سعدی.
بخاطرم غزلی سوزناک میگذرد
زبانه میزنداز تنگنای دل بزبان.
سعدی.

آه. (صوت، اِ) آوازیست که برای نمودن درد و رنج و الم و اسف و تلهف و اندوه از سینه برآرند. آوَه. آوخ. وای. آخ. اَه. دردا. افسوس. || باد. باد سرد. دم سرد:
آه از این جور بد، زمانه ٔ شوم
همه شادی ّ او غمان آمیغ.
رودکی.
چو بهرام گفت آه مردم، ز راه
برفتند پویان به نزدیک شاه.
فردوسی.
بپیچید از آن پس یکی آه کرد
ز نیک و بد اندیشه کوتاه کرد.
فردوسی.
از این کار دل تنگ شد شاه را
همی هر زمان برکشید آه را.
فردوسی.
شغاد از پس زخم او آه کرد
تهمتن بر او درد کوتاه کرد.
فردوسی.
یکی دشنه زد بر تهیگاه شاه
رها شدبزخم اندر، از شاه آه.
فردوسی.
نگه کرد افراسیاب آن بدید
یکی آه سرد از جگر برکشید.
فردوسی.
ابا ناله و آه و با روی زرد
به پیش فریدون شد آن نیکمرد.
فردوسی.
خروشیدن و ناله و آه بود
بهر برزنی ماتم شاه بود.
فردوسی.
چو بشنید زوزن، دم اندرکشید
یکی آه سرد از جگر برکشید.
فردوسی.
چو رستم به نزدیک توران رسید
پشیمان شد آه از جگربرکشید.
فردوسی.
سیاوش چو رخسارایشان بدید
ز دل باز آه دگر برکشید.
فردوسی.
مر آن درد را راه چاره ندید
بسی آه سرد از جگر برکشید.
فردوسی.
بس اشک شکّرین که فروبارم از نیاز
بس آه عنبرین که بعمدا برآورم
لب را حنوط زآه معنبر کنم چنانک
رخ را وضو ز اشک مصفا برآورم.
خاقانی.
شب نباشد که آه خاقانی
فلک چنبری نمی شکند.
خاقانی.
گر بود در ماتمی صد نوحه گر
آه صاحب درد را باشد اثر.
عطار.
تا ز تحسر مرا نباید گفتن
آه که برگل نهاد یار بنفشه.
رفیعالدین مرزبان فارسی.
پیرزن نیم شب که آه کند
روی هفت آسمان سیاه کند.
اوحدی.
آهی کن و زین جای بجه گرد برانگیز
کخ کخ کن و برگرد و بدر، برپس ایزار.
حقیقی صوفی (تحفهالاحباب اوبهی).
گفتمش پوشیده رخ مگذر به آه کاتبی
گفت هرجا باد باشد شمع را پنهان کنند.
کاتبی.
و این کلمه میان فارس و عرب مشترک است.
- آه در بساط نداشتن، هیچ نداشتن. بالتمام مفلس بودن. فاقد مال و دارائی بودن.
- آه در جگر نداشتن (نبودن کسی را)، سخت فقیر و بی چیزبودن:
آن پیرگشته را که نبد آه در جگر
آروغ امتلا زند اکنون ز خوان شکر.
کمال اسماعیل.
|| دم. نفس.

آه. (اِخ) نام قریه ای بناحیه ٔ دماوند، و آبهای معدنی بسیار بدانجا هست.

آه و ناله ای که در دل اثر کند و دلرا بسوزاند (صفت) با سوز دارای سوزش، آه و ناله ای که در دل اثر کند.

‎ کلمه ایست که برای نشان دادن درد رنج اسف و اندوه گویند آوه آوخ آخ وای، (اسم) باد باد سرد دم سرد، دم نفس. یا آه در بساط نداشتن. هیچ نداشتن کاملا مفلس بودن. یا آه در جگر نداشتن. سخت فقیر و بی چیز بودن.

آه

آه بلندی که همراه با صدایی خاص از نهاد انسان برخیزد

دارای سوز و سوزش،
[مجاز] ویژگی آه‌وناله‌ای که در دل اثر کند و دل را بسوزاند،

آخ، وای، آوخ،
نفس بلند که از درد یا شادی از سینه برآورند: گر بُوَد در ماتمی صد نوحه‌گر / آه صاحب‌درد آید کارگر (عطار: ۳۷۸)،

جگرخراش، دردناک، دلخراش، حزین، حزن‌انگیز، حزن‌آور، باسوز

Rührend

150